Filler gibi davranıyoruz.

Bacaklarımız zayıf, koparabileceğimiz iplerle bağlı.

Kurtulmak aklımızın ucundan geçmiyor.

Çoğunluk umutsuz ve endişeli.

Gelecek kaygısı yaşıyor.

İşsiz, parasız, karnını doyurmaya çalışıyor, yaşamak için ayakta duruyor ve kendisini etkisiz ve değersiz hissediyor.

Böyle olunca da; kafasında çivi gibi çakılı duruyor o malum düşüncesi. 

“Öyle bir coğrafyada yaşıyoruz ki; ne yaparsak yapalım, kim gelirse gelsin iki yakamız bir araya gelmez.”

Böyle gelmiş, böyle gider.

Psikolojide buna “öğrenilmiş çaresizlik” deniliyor.

***

Adamın biri hayvanat bahçesini gezmeye gitti. Fillerin olduğu bölüme geldiğinde ilginç bir manzara ile karşılaştı: Fillerin hiç biri ne kafesteydi ve ne de onları sabit bir yere bağlayan zincirleri vardı.

Zincirsiz oldukları halde, onları o dar alandan kaçmaktan alıkoyan tek bir şey vardı; ilginç ama dikkat; O güçlü filleri kaçmaktan alıkoyan tek bağ; filin bacaklarından birine bağlı hiç de çok güçlü olmayan bir “ip” parçasıydı.

Adam fillere bakarken, fillerin neden güçlerini sadece ipi kırmak ve kamptan kaçmak için kullanmadıkları konusunda tamamen kafası karışmıştı. Oysa filler bunu kolayca yapabilirlerdi ama onların bunu hiç denemediklerini gördü.

Meraklı misafirimiz bu sorunun cevabını öğrenmek için oradaki bir fil eğitmenine, fillerin neden orada öylece durduklarını ve neden hiç kaçmaya çalışmadıklarını sordu.

Fil eğitmeni şöyle cevap verdi: “Onlar çok küçükken ve çok daha küçükken onları bağlamak için aynı boyda ve aynı güçte ip kullanırız. O ip o yaşta onları tutmak için yeterlidir. Büyüdükçe, ayrılamayacaklarına inanmaya şartlanırlar. Bu şartlanmanın sonucu olarak aynı ipin kendilerini hâlâ tutabileceğine inanıyorlar, bu yüzden asla kurtulmaya çalışmıyorlar.”

Fillerin bahçeden kaçmamalarının tek nedeni, zamanla bunun mümkün olmadığı inancını benimsemeleriydi.

***

Koca bir filiz aslında.

Güçlüyüz.

Tek yapmamız gereken ayağımıza bağlanmış olan o ince ipi koparmak için harekete geçmek.

Kurtulmaya çalışmak gerek.

Çaresiz değiliz…

Çaresizsiniz…