Çok şükür Ramazan ayına eriştik. Bu ayla ilgili bilinmesi gereken bazı kurallar var isterseniz onlara bir göz atalım. İslam’a göre, bireyin oruç tutmakla sorumlu olmasının temel şartları şöyle sıralanıyor.

 Oruç ibadeti kimlere farzdır? Bir Müslüman Ramazan ayında oruç tutmasının farz olması için bazı şartlar gereklidir. Bunlardan başta: Müslüman olmak, ergenlik çağına ulaşmış olmak. Sıhhat sahibi olmaktır.

İmsak nedir? İmsak, ”Oruca başlama vaktini ifade ediyor. İmsak vakti aynı zamanda gecenin sona erdiği, yatsı namazı vaktinin çıkıp sabah namazı vaktinin girdiği andır. Takvimlerdeki imsak vakti işte bunu gösteriyor imsak” Oruç tutmaya başlanan vakit anlamında kullanılıyor. Oruca ne zaman başlanıp ne zaman bitirileceği hususunda Kur’an-ı Kerim’de bizlere şu şekilde açıklanmıştır: “(Ramazan gecelerinde) şafağın aydınlığını gecenin karanlığından ayırt edinceye (tan yeri ağarıncaya) kadar yiyin, için. Sonra da akşama kadar (yiyip içmeden, cinsel ilişkide bulunmadan) orucu tamamlayın.” (Bakara, 2/187)

Oruca niyet nasıl ve ne zaman yapılmalıdır? Niyet etmek orucun temel şartlarındandır. Kalben niyet edilse bile dil ile de ifade etmek gereklidir. Ayrıca oruç için sahura kalkılması da niyet sayılır. Oruca niyet gece yani imsak vaktinde yapılması şarttır. İmsak vaktinden sonra yapılacak niyetin geçerli olması için imsak vaktinden itibaren bir şey yenilip içilmemiş, olmaması, oruca aykırı bir iş yapılmamış olması gerekir. Öyle vaktine kadar niyet edilir Aksi takdirde gündüz niyet caiz olmaz. Oruca niyet yapılır.? Niyet ettim Allah rızası için orucu tutmaya" şeklinde mutlak niyet yeterlidir. Ramazan’ın her günü için ayrı niyet edilmesi de gereklidir.

Birde Oruçta 1-)kaza: Ramazanda tutulamayan oruçlar denir,2-)keffaret: Ramazanda bile bile bozan kişilerin tutması gereken oruçlar. Birde adanan oruçlara niyet vardır. Kaza, kefaret ve bir zamana bağlı olmaksızın adanan oruçlar için gün batımından itibaren en geç imsak vaktine kadar niyet edilmiş olmalıdır. Bu tür oruçlara niyet edilirken, “falanca kaza, kefaret veya adak orucuna” şeklinde belirtilmesi gerekir.

Oruç keffareti nedir.?

 Oruçlu kişinin herhangi bir neden  ve mazereti olmaksızın kasdi  şekilde orucunu bozmasına denir. Bunun da karşılığını Ramazan’ın hürmetine saygısızlıktır. Hz. Peygamber (s.a.s), orucunu bu şekilde bozanların kefaret ile yükümlü olacaklarını belirtmiştir. Oruç kefareti, iki kameri ay veya 60 gün ara vermeksizin oruç tutmaktır. Buna gücü yetmeyen kişi, 60 fakiri bir gün ya da bir fakiri 60 gün doyurur. Bu kefaretin yanında ayrıca, tövbe edilmesi ve bozulan orucun da kazası gerekir.

Unutarak Yemek İçmek Orucu bozarmı.?: Unutarak yemek içmek orucu bozmaz. Oruçlu olduğu hatırladığı an hala yiyip içmeye devam ederse oruç bozulur. Oruçlu olduğunu unutup yiyip içen kişi eğer yaşlı, hasta, zayıf ve oruç tutmaya gücü olmayan kişiyse onu gören kişi oruçlu olduğunu hatırlatmamalı, bunun dışındaki kişilere mutlaka hatırlatmalıdır.

Kaza Orucu neye denir.? Yolculuk, hastalık gibi bir mazerete dayalı olarak bozulan orucun, sadece kazası gerekir. Buda gününe gün kazası tutulmakta yeterlidir.

Ramazan orucunu bozdurup yalnız kaza gerektiren şeyler nelerdir.?

1- Boğaza kar ve yağmur kaçması,

2-Kulağa  damla koymak orucu bozmaz

3- Zorla bozdurulmak,

4- Burnuna kolonya çekmek, [Koklamak bozmaz.]

5- Mukimken oruca başlayıp, sefere çıkınca yiyip içmek,

6- Ud ağacının, amberle tütsülenip dumanının çekilmesi, orucu bozar.

7- Başkasının içtiği sigara dumanını isteyerek çekmek, orucu bozar.

8- Kulağın içine ilaç damlatmak, kulağı ilaçlı suyla yıkamak, orucu bozmaz 

9- Derideki açık yaraya konan sıvı veya katı ilacın sindirim yoluna girmesi, orucu bozmaz.

10- Vücuda ilaç şırınga etmek, duruma göre değişir..Agrıyı dindirmek için yapılmaması durumunda bir gün kaza eder. Dış çekimi için olursa bozmaz. Gıda niyetiyle olursa keffaret gerektirir.

11- İsteyerek, zorlayarak ağız dolusu kusmak,

12- Dişi kanayanın ağzındaki kanı yutması veya tükürükle eşit miktarda karışık kanı yutması, orucu bozar.

14- İmsak vaktinin bittiğini bilmeden yiyip içmek, güne gün kaza gerekir.

14- Güneş battı zannederek orucunu bozmak, güne gün kaza gerekir.

15- Dişlerin arasında kalan nohut kadar şeyi yutmak, orucu bozar.

16- Abdest alırken boğaza su kaçması, [Hanbelî’de bozmaz.]

17-Kâğıt parçası, pamuk, adi çamur, toprak, kuru ot, saman parçası, kabuklu ceviz, kabuklu yumurta yemek orucu bozar ve kazayı gerektirir

18-Taş, toprak, çiğ pirinç, çiğ hamur, un gibi insanların normalde yemediği şeyleri yemek orucu bozar ve sadece kazayı gerektirir.

19- Makattan veya kadınların önden fitil kullanması, orucu bozmaz.

20- Oruçlu olduğunu unutup yediğinde, bir şey gerekmez, ancak orucu bozuldu sanarak, bilerek yemeye devam etmek, güne gün kaza gerekir.

21- İmsak vaktinden sonra niyet edenin, gün içinde orucunu kasten bozması, keffaret gerektirir.

22- Denize girince veya guslederken makattan su girmesi, [Hanbelî’de bozmaz.]

23- Dil altına konan ilacı emmek, orucu bozmaz.

24- Makata konan pamuğun veya başka şeyin hepsinin içeri girmesi, Orucu bozmaz.

25- Vücuda giren ultrason veya endoskopi cihazında ilaç, merhem olması, orucu bozar güne gün kaza gerekir.

26- Lavman yaptırmak, [Mâlikî’de bozmaz.] Hanefi mezhebine göre güne gün kaza gerekir.

27- Özel olarak su buharı teneffüs etmek, orucu bozar bir nevi vücudun su ihtiyacını karşılamadır. Bu bilinerek yapılmaktadır. Keffaret gerekir.

28- Burundan genze giden kanı yutmak, orucu bozmaz.

29- Bayılanı ayıltmak için veya uyuyanın ağzına su akıtmak, orucu bozulmaz. Bir şeyde gerekmez.

30- Açlığa veya susuzluğa gerçekten dayanamayarak yiyip içmek. (Kefaret gerekip gerekmeyeceğini bilmeyen, ihtiyaten küçük bir kağıt parçasını veya çiğ pirinç tanesini susuz yutarak orucunu bozmalı. Sonra yiyip içebilir.)

31- Basur memesinin, taharetlendikten sonra, ıslak olarak içeriye girmesi, orucu bozar kaza gerekir.

32- Mastürbasyon yapmak, istenmeyen bir harekettir. Kaza yapması gerekir. Güne gün kaza gerekir.

33- Yaş parmağı, ön veya arka tarafa sokmak, [Hanbeli’de bozmaz.] Hanefi mezhebine göre bozar. Güne gün kaza gerekir.

34- Seferde iken kasten orucunu bozana kefaret gerekmez, sadece kaza gerekir. Çünkü seferde oruç tutmak farz değildir.

35- Kasten orucunu bozan, sonradan oruç tutmamayı mubah kılacak bir hâl başına gelse, mesela kadının hayzı başlasa yahut oruç tutamayacak kadar hastalansa yalnız kaza gerekir. Fakat orucunu bozup sefere çıksa, kefaret gerekir; çünkü sefere çıkmak semavi bir özür değildir.

36- Oruçlunun ağzına giren gözyaşı veya ter, çok olur da, tuzluluğunu ağzının her yerinde duyar ve yutarsa orucu bozulur. Yutmayıp tükürürse bozulmaz.

Hayırlı Ramazanlar. Hayırlı iftar.

Selam ve duamla.