Fındık hasat sezonunun sona erdiği şu günlerde yine fiyatlarda bir alavere oynandığına şahit oluyoruz. Fiyatları kuruş kuruş yükseltip, Lira Lira düşüren bir serbest piyasa düzeni bu tutumunu daha ne kadar sürdürecek o da belli değil. 2016 yılı fındık hasadını harıl harıl depolarına çeken tüccar ve manavların, ihracatçılarla pazarlıkları bakalım nasıl sonuçlanacak.
Bilindiği gibi 2015 yılı fındık hasadının önemli bir miktarı hala tüccar ve manavların stoğunda duruyor. 2016 yılının hasadı da zaten çok düşük olduğundan bu hasadın yüklüce bir miktarı da yine tüccar ve manavlarda birikmeye devam ediyor olacak.
Bu durumda her gün Ticaret Borsasının ve Tüccar ile manavların fiyat tabelalarında 12.50, 12.30, 12.75, 11.50, 11.30 gibi fiyat göstergeleri gün be gün değişiyor. 15.00 Lira’yı bekleyen üreticilerde fındığı şimdilik pazara indirmiyor. Bu arada bazı ilgili kurumlardan da emanete fındık bırakmayın uyarıları da gelmeye devam ediyor. Sanki fındık varmış gibi.
Burada sıkıntı şu! Ya tüccar kesenin ağzını açarda 14 ila 15 Lira arasında fındık alırsa, ki riske girip alan var. O zaman Ekim sonu ve Kasım ayından sonra tüccar ile ihracatçı ve sanayici arasında nasıl bir savaş başlar? Şimdiden kestirmek çok zor tabi. Bunların orta yolunu bulmak içinde ne yapmalı? Diye sormak geliyor içimden.
Avrupa’nın, Ocak ayına kadar ki fındık ihtiyacını kim kaç Lira’dan toplayıp, Avrupa’ya gönderecek? Bir başka soru da Avrupa’nın bu yıl ki ihtiyacı karşılanabilecek mi? Karşılanmazsa ne olur diyebilirsiniz. Ben işin ihracat gelirini ve ülke ekonomisine sağlanacak kazancın tarafını düşünüyorum. Bu durumda bahsettiğim aylarda taraflar kılıçlarını çekerse, kaybeden ekonomimi olur? İhracatçı, sanayici mi olur? Tüccar ve manav mı olur? Sorusuna verilecek tek cevap da elbette hepsi kaybeden taraf olur diye düşünüyorum.
Bütün bunlar bir yana, bir yandan da fiyat tabelalarından gözünü ayırmayan üreticiyi de düşünüyorum. Mahsulünün değeri kuruş kuruş yükselip, Lira Lira düşen üreticinin halini de düşünmek zaten bizlere kaldı değil mi? İstikrarlı bir fiyat politikası sağlansa, bugün bunları inanın yazıp, çizip, konuşuyor olmayacaktık.
Bugün bizlerin fındığın iç ve dış pazarda tüketiminin nasıl artırıyor olabilmenin, nasıl daha çok ihraç edebiliriz? Biz kendi ürünümüzü kendi sahamızda en iyi şekilde nasıl işleyebiliriz? Gibi artan soruları konuşuyor olmayacak mıydık?