( dünden devam ) 
Büyük Hiciv ustası 1878 -79 yılarında Fatsa’da ardından da 1886 Ünye’de bir yıl kaymakamlık yapan Şair Eşref’in internetten derlediğimiz anılarını ve hicivlerini paylaşalım istedik bu gün..

Mezar taşı dörtlüğü bile hazırdı

İçki düşkünlüğü yüzünden 22 Mayıs 1912’de (kimi kaynaklara göre 1910’da) Kırkağaç’ta, Bahçivanpazarı’ndaki evinde hayata gözlerini yumdu. Tek isteği vardır, o da mezar taşını çalmamaları (Ek bilgi: mezar taşı çalındı). Vasiyeti gereği mezar taşına şu sözleri yazıldı:
Kabrimi kimse ziyaret etmesin Allah için,
Gelmesin reddeylerim billah öz kardeşimi,
Gözlerim ebna-yı ademden o rutbe yıldı kim,
İstemem ben fatiha, tek çalmasınlar taşımı.

Neyzen Tevfik’in küfürlerindeki başarının mimarı

Şair Eşref Abdülhamit döneminin şairidir, dolayısıyla eserleri toplumsal konuları da fazlasıyla içerir. Hem Abdülhamit hem de İttihat ve Terakki, Şair Eşref’ten nasibini alır o dönemde. Neyzen Tevfik’in de hocasıdır ve küfürleri bazen, Neyzen Tevfik’e rahmet okutur.
Vakt-i istibdatta söz söylemek memnu idi
Ağlatırdı ağzını açsan hükümet ananı
Devr-i hürriyetteyiz şimdi değişti kaide
Söyletirler evvela, sonra s…..ler ananı
Zekâsı gibi cimriliği de genlerine işlemiş

Dededen, babadan gelen bir cimriliği olduğu söylenir. Hatta babasının 15 mecidiye ile hacca gidip, birkaç mecidiye artırarak yurda döndüğü rivayet edilir. Bu durumla ilgili de bir dostu Şair Eşref’e “Eşref, eğer baban senin 1 mecidiye ile bir seneden fazla yaşadığını görseydi, ‘Ben sana nispetle çok israfta bulunmuşum oğlum’ deyip elinden öperdi” der.
Eşref, İzmir’in ilçelerinden birinde kaymakamlık yaparken, İzmir valisi Kâmil Paşa, ilçeye denetime gelir. İlçede Eşref’i bir eşeğin sırtında tur atarken gören vali Eşref’in düşeceği korkusuyla şu tepkiyi verir:
– Aman dikkat et Eşref, eşek seni düşürmesin!
Eşref’in cevabı evlere şenliktir:
– Meraklanmayın paşam, eşek kâmildir.”
Barındırmadılar, ama o hep vatanseverdi

Fransa’da yaşarken, Fransız yetkililerin ülkesini satması tekliflerini geri çevirir, vatanına ihanet etmez. Ülkesine dönünce fakir bir ilçede kaymakamlık yapar ve ilçenin fakirliğini göstermek için güç bela da olsa bir subayı ilçeye getirir.
Abdülhamid’in tahta çıkışının yıldönümü kutlamaları sırasında halk tören alanına biraz fazla yaklaşınca, pencereden bunu gören vali “Durdurun şu eşek milleti” şeklinde tepki gösterir. Bunu duyan Eşref de orada şu dörtlüğü söyleyiverir:
Erbab-ı mansıptan biri millete eşek demiş,
Reddedilmez böyle bir söz amma pek can sıkar,
Millet eşek olsa da eşek diyen bilmez mi ki,
Sadrazamlarla valiler de milletten çıkar.
Karşısındakinin statüsünün çok da önemi yok

Bu subayla arasında şöyle bir olay yaşandığı rivayet edilir. Subay ilçede bulunan bir tuvalete girer. Girmesiyle çıkması bir olur. Çok öfkelidir ve Eşref’e bağırır: “Sen kim oluyorsun da benim resmimi tuvalete koyuyorsun!” Eşref sakince cevaplar: “Efendim ben kabızım, sizin resminizi görüp korkudan yapabiliyorum büyük abdestimi.”
Bir bakıma kendi öğrencisi olan Neyzen Tevfik için de şunları yazar:
Kimseler Hafız’a (yani Neyzen Tevfik’e) alnı yere gelmiş diyemez,
Doğduğundan beri kıç dönmedi şeytana bile!
Çok cevâmide, mescidde dolaştı amma,
Koymadi alnını hiç secde-î rahmâna bile!
Haciyatmaz gibidir sanki köpek oğlu köpek
Ayaküstünde kalir düşse de mîzâna bile!
Yağlasın kız neyini hazret-î pir
Barekâllah koca Hâfız alıyor,
kamışı şimdi g.tünden çalıyor.

Tarihe geçen söz: “İdare gitti, maslahat elde kaldı”

Kırkağaç kaymakamıyken ilçe eşkıya çetelerinden mustariptir. Eşref bu durumu İstanbul’a bildirir ama gelen cevap “Bizim yapabileceğimiz bir şey yok, jandarmadan yardım isteyin” babındadır. Eşkıyalar cozutup ilçeyi basmak bir yana kaymakamlık binasına da girince Eşref durumu yine İstanbul’a bildirir. Cevap “idare-i maslahat edilmesi” şeklinde olunca Eşref delirip İstanbul’a şu telgrafı çeker: “İdare gitti, maslahat elde kaldı.”
Sakın kalkma ey s.kim, sonra seni sustururum,
Mürtecidir diye jandarmalara tuttururum,
Takarım bir polisin arkasına sonra seni,
Yediğin herzelerin cümlesini kustururum. (Son ) 
(İnternetten derleme )