Her ülkekalkınmak için yüzyıllardır önemli çabalar ve kaynaklar sarf ediyor. Sonuca bakıldığında dünya da ülkeler kalkınmış, az kalkınmış veya geri kalmış ülkeler diye adlandırılıp ayrıştırılıyorlar… Bazı ülkeler kalkınma sürecinde hızla ilerlemeye devam ederken, bazıları hala bu süreci neden başlatamadılar ya da henüz başlayabildiler anlamak lazım…
Dünyada gelişmiş ülkelerin kalkınma çalışmalarının temelinde yerelde geliştirilmiş çözümlerin merkezden desteklenmesi vardır.Yani ülke kalkınma planlarına göre yerelinisiyatifin kendi bölgesinin özelliklerine, ihtiyaçlarına ve sorunlarına göre geliştirdiği stratejilerin merkezden desteklenmesi yaklaşımı kullanılmaktadır. “Ben böyle istiyorum, sen benim seçtiğim ebat, renk ve desendeki elbiseyi giyeceksin benzeri bir dayatma anlayışının merkezden yerele, yani yukarıdan aşağıya doğru işletilmesi kalkınmanın önündeki en önemli engeldir. Zaten durum da ortadadır.
Gelişmiş ülkeler bu sorunu yıllar önce halletmiş bile. Hatta AB bir adım daha öne çıkarak bu yaklaşımın 1991 yılından itibaren uygulanmasını yasal olarak zorunlu kılmış, ilgili kanun, müktesebat ve direktifleri yürürlüğe koyarak tüm üye ülkelere uyma mecburiyeti getirmiş, başarılı sonuçlar elde etmiş, Türkiye gibi aday ülkelere de AB ye giriş koşulu olarak şart koşmuş.
Kalkınmanın önündeki engeli kaldırmanın tek yolu yukarıdan-aşağıya değil, aşağıdan-yukarıya geliştirilecek stratejiler ekseninde çalışmaların ve yatırımların yapılmasıdır. Yani bu yaklaşım; kalkınmanın yerelde yaşayan topluluklar aracılığıyla gerçekleştirilmesi ve bu toplulukların harekete geçirilmesi için oluşturulmuş bir yöntemi ifade etmektedir. Bu sistemde yerel düzeyde hem bölgesel kalkınma stratejilerinin hazırlanmasına, hem de stratejilerin uygulanmasına teknik ve finansal destek sağlanarak yerel özelliklere göre kalkınma sağlanmaktadır.
Bu çerçevede, yerel kamu-özel sektör ortaklığı, yerel eylem grupları, bölge bazlı yerel kalkınma stratejileri, işbirliği, ortaklık, yenilikçilik, stratejilerin aşağıdan-yukarıya yaklaşımla hazırlanması ve uygulanması, bütünleşmiş ve çok sektörlü eylemler bu yaklaşımının temel özellikleridir. Kalkınmanın sağlanabilmesi için kullanılması gereken bu anlayış ve yaklaşım tarzı; yerel topluluklara, kendi geleceklerini oluşturmada aktif rol oynayabilmeleri için gerekli her türlü araçları sağlamaktadır.
Kalkınmanın nereden ve nasıl başlaması gerektiği ile ilgili dünyada kullanılan ve başarılı olan bir yaklaşım örneği elimizde varken denemelerle geçirilecek ne zamanımız ne de boşa harcanacak kaynaklarımız var.
Kalkınmanın nereden ve nasıl başlayacağı bir bilmece değil artık. Kalkınma yerelden ve aşağıdan-yukarıya geliştirilecek stratejilerin, yukarıdan-aşağıya desteklenecek bir yaklaşım ile sağlanabilir. Gerekli olan tek şey bu yaklaşımı anlayarak inanmak ve vakit kaybetmeden çalışmalara başlamaktır.