Seçilmiş diktatörlerin Lenin ve Hitlerden öğrendikleri propaganda yöntemleri

Erol KARAER2019-03-08 09:54:07

Profesor Dr. Tevfik Dalgic 
Teksas Universitesi-Dallas 
Isletme Fakultesi, 
Organizasyon, Strateji ve Uluslararası İşletmecilik Bölümü Öğretim Üyesi Teksas, ABD 

 ( Fazla bir detaya girmeden  belki de hepimizin okuyarak ders alması (!) gereken bir makale..

Machiavelli'den Hitler'e, propaganda...

İtayan devlet adamı Niccoló Machiavelli (Makyavelli) Prens isimli kitabını 1513 yılında yazdı, fakat kitabın basımı ölümünden 5 yıl sonra, 1532 yılında oldu. Kitabında “ahlaksızlığı ve masum insanları kendi çıkarları için kullanan siyasetçileri tanımlıyordu. Kısaca “amaca ulaşmak için her yol mübahtır” ilkesini destekliyordu. Kitaba o zamanlar tepki koyanlar “zalim diktatörlere şeytanlık tavsiyelerinde bulunuyor” dediler.

Makyavelli'nin kitabının basmindan yaklaşık yüzyıl sonra Papa Gregory 15. (Papalık süreci-1621-1623) bir kardinaller komitesi kurdu. Bu komitenin adı “Sacra Congregatio de Propaganda Fide” -idi. İngilizcesi ise: “Sacred Congregation for Propagating the Faith”. "İnancın Yayılması İçin Kutsal Komite” anlamında olup dünyaya yayılan Katolik misyonların yönetiminden sorumlu kardinaller komitesini anlatır. Bu komiteler 1622 yılında Papa 15'inci Gregory tarafından kurulmuştur. Sözcük Latince “propagare”den üretilmiştir ve  “bir fikri, uygulamayı, görüşü ve inancı yaymak” anlamındadır.  Propaganda kelimesi buradan gelmektedir.

Makyavelli’nin görüşleri asırlar boyunca değişik diktatörler, krallar, sultanlar tarafından kullanıldı. Ama propagandayı siyasi yaşama uygulayıp ilke haline getirmeyi komünist sistemin ideologu Lenin başardı ve uygulamada Hitler ve onun propaganda bakanı Goebels tarafından daha da geliştirilerek ırkçılıkla birleştirildi. Aradan geçen yıllarda seçimle işbaşına gelip de iktidarı bırakmak istemeyen diktatörler ve dikta heveslilerince başvurulan bir strateji ve iktidara gelip bırakmamak için bir standart stratejik propaganda yöntemi haline getirildi. Bolşeviklerin yarattığı propoganda yöntemleri kurulan yeni rejimin karakterini göstermesi bakımından önemi ipuçları vermektedir. 

Harvard Üniversitesi'nden doktoralı tarihçi ve Sovyet sistemi üzerinde uzman Profesör Peter Kenez "Propaganda Devletin Doğumu: Kitle Seferberliğinin Sovyet Yöntemleri / 1917-1929” - “The Birth of the Propaganda State: Soviet Methods of Mass Mobilization, 1917-1929" (Cambridge University Press 1958) isimli kitabında bu konuda geniş bir analiz yapmaktadır.

Lenin tarafından daha rafine haline getirilen propaganda yöntemleri şöyledir:

1. Amaçlar kullanılan yöntemleri mübah yapar - Kısaca amaca ulaşmak için her yol mübahtır.

Hiçbir engel seni amaçlarını gerçekleştirmekten geri bırakmasın. Bu amaçla yapabileceğin her şeyi yap, ister ahlakî olsun, isterse olmasın, amacına ulaşınca onların hiçbir anlamı kalmaz.

2. En öncelik ve en kapsamlılıktır.

Yalan söyleme stratejisi kulanılırken, bir olaydan hemen sonra kendini en ahlaklı ve en yetkili kişi gibi sun, bir ordu komutanı edası ile emir ver, azınlıkta olmalarına rağmen kendi taraftarlarını çoğunluk diye tanımla.

3. Hiçbir krizi ve felaketi boşa harcama, lehine çevir.

Her krizi, her fekaketi lehine kullan, yalan söyle, kriz ve felaketleri başkalarına yükle, suçu başkalarına at ve yandaş medya ile koro halinde karalamayı sürdür. İftira et izi kalır. Beyinlerdeki algıyı yönet. Bir şeyi ilk defa duyanlar hep ona inanırlar.

4. Muhalifilere isimler tak, onlara kötü sıfatlar ekle.

Muhalifleri boş, kendi taraftarlarını "iyiler", kendine muhalif olanları "kötüler" olarak nitelendir, muhaliflere aşağılyıcı, bölücü, inkâr edici sıfatlar yükle. Onlara "asalak" de, "ihanet içindeler" de, "yalancılar" de. Kendinden öncekileri devamlı suçla.

5. Propagandayı örnekle pekiştir.

İnsanları öldür, astır, mahkûm et, geride kalan muhalefeti korkut, mahkemelerle, şikâyetlerle, polisle, sana bağlı milis güçleri ile, din adamları ile.

6. Tarihi gerçekleri tahrif et

Tarihsel gerçekleri inkâr et, kendi çıkarına göre değiştir, çarpıt ve hakaret et.

Hitler döneminin katkıları

Hitler propagandayı bir bakanlık eliyle yürüttü. 1933 yılında şansölye olduktan sonra "Führer Prensipleri" uygulanmaya başlandı ve Hitler Alman halkı için "Allah'ın özel olarak gönderdiği bir insanüstü yaratık" haline getirildi, onu eleştirmek suç ve günah haline getiridi. Özellikle ırkçılık ve Musevi düşmanlığı ilke oldu.

Hitler, Lenin tarafından rafine edilen propaganda stratejisinin ana ilkelerini zalimce kullandı ve onun zamanında bu ilkelere kutsal nitelikler eklendi. Bunlara "Hitler Prensipleri" adı verildi.

Rudolf Hess, Hitler Prensipleri'nin ana ilkesini şöyle tanımladı bir konuşmasında:

“Hitler Almanya'dır, Almanya ise Hitler'dir. Ne yaparsa yapsın gerektiği için yapar. Kısaca söylemek gerekirse Hitler kutsaldır:"

Hitler'in bazı yalakaları onun hakkında şu tanımları yaptılar:

“Adolf Hitler'i bize Allah gönderdi.” (Robert Ley)

“Allah kendini Hazreti İsa şeklinde değil Adolf Hitler şeklinde gösterdi.” (Alman İman Hareketi))

“Adolf Hitler bize Allah tarafından Almanya'nın ebediyete giden temel taşı olsun diye gönderildi.” (Hitler Gençliği)

Hitler Almanlardan mutlak bir itaat ve biat bekliyordu. Bir üniversite öğretim üyesi kadın, "Benim köpeğim Hitler'in resmini görünce 'Adolf Hitler' diye havlıyor" deyince olumlu tepki aldı. Savaş sırasında bombalanan evde her şey yıkıldığı halde onun duvardaki resmine bir şey olmamıştı, çünkü o dokunulmazdı...

Anasayfa