Dünyanın hiçbir ülkesinde Türkiye de olduğu gibi Avrupa Birliği bakanlığı diye bir bakanlık yoktur. Her ülkenin Dışişleri bakanlığı varsa AB ile ilişkileri yürütür. Bizde olmasının sebebi AB üyeliğine verdiğimiz önemi göstermek içindir. Elbette uyum konularında müzakereleri yürütmek ve sair işlevleri de vardır.
Yeni kabinede AB bakanı olan sayın bakanın gazetelerdeki “AB yegâne seçenek değildir” şeklindeki demeci üzerine çeşitli spekülasyonların olması muhtemeldir. Elbette AB yegane seçenek değildir… Hatta, Norveç ve İzlanda gibi Avrupa kıtası ülkeleri de AB üyesi değildir. Kaç kere AB üyeliği konusunda referandum yaptılar ise hepsinde bu ülkelerin halkları AB ye katılımı ret ettiler. Bugünlerde İngiltere de AB üyeliğinden ayrılmayı referanduma götürecek… Saygı duymak yanında AB yi neden ret ettiklerini de anlamak lazım…
Ama diğer alternatif ekonomik topluluklara da bir bakmak lazım bu durumda… Dünya da var olan ekonomik toplulukların sayısı 10 dur… Bunların 3 ü Avrupa da kurulmuş Avrupalı ve Avrupa’ya yakın ülkelerdir. AB bunların içinde, Dünya’nın en ileri ekonomik ve entegrasyon düzeyine sahip blokudur. 28 üye ülkesi vardır. Kuruluş tarihi itibariyle de mevcut ekonomik blokların ilklerindendir. Bir diğer ekonomik topluluk olan EFTA (Avrupa Serbest Ticaret Birliği)’ nın ise İsviçre, Liechtenstein, İzlanda ve Norveç den ibaret 4 üyesi bulunmaktadır. Üçüncüsü olan AEA (Avrupa Ekonomik Alanı) da zaten AB ve EFTA blokları arasındaki koordinasyonu sağlamak içindir. Üye kabul etmez.
KEİ (Karadeniz Ekonomik İşbirliği) bloku Türkiye, Arnavutluk, Ermenistan, Azerbaycan, Bulgaristan, Gürcistan, Yunanistan, Moldova, Romanya, Rusya ve Ukrayna tarafından kurulmuştur. Ancak üyeleri arasında bırakın ekonomik ilişkiler kurulmasını, Ermenistan ve Azerbaycan ile, Rusya ve Ukrayna birbirleri ile savaş halindedirler…
ECO (Ekonomik İşbirliği Teşkilatı) Pakistan, İran, Türkiye, Azerbaycan, Türkmenistan, Kırgızistan, Kazakistan, Özbekistan, Tacikistan ve Afganistan arasında kurulmuştur. Ekonomik etkileşimleri herkesin malumudur.
NAFTA (Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması) ekonomik bloku ise zaten ABD, Kanada ve Meksika ülkeleri tarafından kurulmuş kapalı bir bloktur.
LAIA (Latin Amerika Entegrasyon Birliği) Arjantin, Bolivya, Brezilya, Şili, Kolombiya, Ekvador, Meksika, Paraguay, Peru, Uruguay ve Venezuella tarafından kurulmuş coğrafik bir bloktur.
MERCOSUR (Güney Amerika Ülkeleri Ortak Pazarı) Arjantin, Brezilya, Paraguay, Uruguay ve Şili arasında kurulmuştur.
ASEAN (Güney Doğu Asya Ülkeleri Topluluğu) Brunei, Endonezya, Malezya, Filipinler, Singapur ve Tayland arasında kurulmuştur.
APEC (Asya Pasifik Ekonomik İşbirliği Forumu) Brunei, Endonezya, Malezya, Filipinler, Singapur, Tayland, Avusturalya, Yeni Zellanda, Kanada, Meksika, ABD, Şili, Çin, Hong Kong, Japonya, G. Kore, Papau Yeni Gine ve Tayvan tarafından kurulmuş olmakla beraber hala bir çerçeve anlaşması oluşturulamamıştır. Yani aktif bir blok değildir.
Şimdi tekrar sorgulamak lazım… Türkiye bir İngiltere, Norveç veya İzlanda gibi ekonomik seviyesini AB ye üye olmayı ret edebilecek kadar yeterli görebiliyor mu diye… Görüyorsa zaten ne gerek var AB Bakanlığı’na? Ne gerek var AB hibeleri ile yapılan projeleri basınla paylaşıp hava atmaya…