Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), aralık ayında trafiğe yeni kaydı yapılan ve ikinci elde devri gerçekleştirilen taşıtlara ilişkin istatistikleri açıkladı.

Buna göre sıfır taşıt piyasasının canlı geçtiği aralıkta trafiğe kaydı yapılan toplam araç sayısı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 19,9 artarak 239 bin 993 oldu. Aynı ay içinde 5 bin 407 aracın kaydı silindiği için trafikte artan net araç sayısı 233 bin 586 olarak gerçekleşti. Aralıkta trafiğe kaydı yapılanların yüzde 45,5'ini otomobil, yüzde 39,6'sını motosiklet, yüzde 9’unu kamyonet, yüzde 3’ünü traktör, yüzde 1,7'sini kamyon, yüzde 0,8'ini minibüs, yüzde 0,3'ünü otobüs ve yüzde 0,1'ini özel amaçlı taşıtlar oluşturdu. Önceki yılın aynı ayına göre kaydı yapılan araç sayısı minibüste yüzde 101,9, kamyonda yüzde 69, motosiklette yüzde 23,9, otomobilde yüzde 20,6, otobüste yüzde 18,9, kamyonette yüzde 11,3 artarken, traktörde yüzde 21,6 ve özel amaçlı taşıtta yüzde 1,7 azaldı.

Geçen yıl 7 milyon 103 bin 550’si otomobil olmak üzere toplam 10 milyon 689 bin 113 taşıt noterler aracılığıyla yapılan devirler yoluyla el değiştirdi. İkinci el devirlerde otomobil sayısı önceki yıla göre yüzde 2, toplam araç sayısı da yüzde 1,3 oranında bir artış gösterdi. Buna göre ikinci el taşıt pazarda devirler yıllık bazda adeta yerinde saydı. Ancak bu durum ilk yarıdaki sert düşüşten kaynaklandı. İkinci el piyasada yılın ilk yarısında yaşanan kan kaybı, ikinci yarıda yerini canlanmaya bıraktı. Ocak-haziran döneminde ikinci elde otomobil devirleri önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 17,7, toplam devirler de yüzde 14,4 düşüş kaydederken, temmuz-aralık dönemlerine göre ise devirler otomobilde yüzde 27,3, toplamda yüzde 19,8 artış kaydetti.

Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu (MASFED) Genel Başkanı Aydın Erkoç, “2024 yılının ilk 6 ayında pazarda ciddi bir düşüş yaşanırken, Temmuz ayından itibaren geçen yılın aynı dönemlerine göre pazar hareketlendi. TÜİK verilerine göre otomobil ve toplam taşıt sayısında nüfusuyla orantılı olarak İstanbul başı çekiyor. Bu ilde, 3 milyon 812 bin 948’i otomobil olmak üzere toplam 5 milyon 840 bin 973 motorlu taşıt bulunuyor. Ankara 2 milyon 3 bin 310’u otomobil toplam 2 milyon 783 bin 571 taşıtla ikinci, İzmir 1 milyon 14 bin 507’si otomobil toplam 1 milyon 954 bin 408 taşıtla üçüncü sırada. Antalya, Bursa, Konya, Adana, Mersin, Kocaeli, Gaziantep toplam taşıt sayısında ilk on il arasında yer alıyor” dedi.

Stokçuluk sebebiyle yükselen fiyatlar geri geldi, araçlar gerçek değerinden satılıyor

Fiyatların yüzde 20 oranında düştüğünü ifade eden Erkoç, şöyle konuştu:

“Vatandaşlar finansmana ulaşmada sıkıntılar yaşıyor. Bilindiği gibi banka kredi faiz oranları da yüksek. Bunun yanı sıra önceden taşıt kredilerinde 60 aya varan vadeler yapılırken, şu an vade sayıları da düşük. Örneğin, bir vatandaşımız önceden 1 milyon TL değerindeki bir araca düşük faiz ve uzun vade sayısı ile 700 bin TL kadar bir kredi kullanabiliyordu. Şu an aynı değerdeki bir araç için kısa dönem vade sayısı ile 150 bin TL kredi ancak alınabiliyor. Bundan dolayı maalesef piyasada durgunluk var. Ancak pandemi sonrası arz düşüklüğü ve araç bulunabilirliğinin zorlaşması, stokçuların ortaya çıkması gibi nedenlerle yükselen fiyatlar da yüzde 20’lerin üzerinde geri geldi. Artık araçlar gerçek değerinden satılıyor.”

Araç almak için fırsat dönemi

Şu an araç almak için en uygun zamanlar olduğu söyleyen Erkoç, “Şu an araç bulunurluğu arttı, fiyatlar gerçek değerine kavuştu. Mart ayında yaşanacak Ramazan Bayramı hareketliliği ve sonrasında bahar aylarının da gelişi, doğal olarak talebi artıracak bu da piyasanın hareketlenmesine ve fiyatların artmasına neden olacaktır. Araç maliyetlerindeki artışlar, satın alma gücünün düşmesi ve faizlerde önemli bir indirim olmayışı gibi nedenlerle sıfır araçlarda fiyatların yükseleceğini öngörüyor, bununla birlikte talebin sıfırdan ikinci ele kayacağını ve ikinci elde de fiyatların artmasına sebep olacağını düşünüyoruz. İhtiyaç sahibi vatandaşlarımıza bu dönemde ihtiyaçlarını karşılamalarını, bütçelerine uyan aracı almalarını tavsiye ediyoruz” dedi.

Araç ticaretinde dolandırıcılığa dikkat

Şu an uygun olan fiyatlar nedeniyle alım satımların hız kazanacağını hatırlatarak, araç ticaretinde yaşanacak olası dolandırıcılıklara da dikkat çeken Erkoç, “Vatandaşlarımızı tanımadıkları, bilmedikleri kişilerle ticaret yapmamaları konusunda da uyarıyoruz. Ne yazık ki bazen ilan sitelerine cazip fiyatlar yazılıyor, kaparo dolandırıcılıkları yapılıyor. Tüketiciler, karşılarında muhatap bulabilecekleri otomotiv ticaret merkezlerinden, yetki belgesine sahip motorlu araç satıcılarından alışveriş yaparlarsa herhangi bir sorun yaşamazlar. Aynı şekilde satın alacakları aracı ekspertiz merkezlerine götürürken söz konusu merkezin TSE standartlarına uygunluğunu kontrol etmeleri de son derece önemli. Firmaların, ekspertiz yaptıkları araçlara garanti vermesi, tüketicilerin bunu talep etmesi bu konularda da yaşanan mağduriyetlerin önüne geçecektir. Ekspertiz merkezleri için de bir standart getirilmesi konusunda ilgili mercilerle görüşmelerimiz sürüyor” diye konuştu.