Ordu Ziraat Odası eski Başkanı ve Ulusal Fındık Konseyi eski Başkan Vekili Onur Şahin, Tarımsal desteklemelerde fındık ürününe üvey evlat muamelesinin devam ettiğini belirterek önemli açıklamalarda bulundu.

Fındık alan bazlı gelir desteğinin 16 yıllık seyrini kamuoyuna rakamlarla ve kaynaklarla paylaşan Onur Şahin, yaptığı açıklamada şu bilgileri verdi:

Fındık üreticilerine yönelik olarak Alan Bazlı Gelir Desteği ilk olarak 15/7/2009 tarih ve 2009/15201 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı kapsamında  2009 , 2010 ve 2011 yıllarında 150 TL / da olmak üzere 3 yıllık bir destek olarak verilmeye başlanmış, 2011 yılı sonu itibariyle 3 yıllık desteğin bitmesi üzerine 28/ 1/ 2013 tarih ve 2013/4245 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile 2012 yılında 150 TL /da  ödenmeye devam edilirken takip eden 2 yıllık dönemde her yıl 10 TL / da artırılmak suretiyle 2013 yılında 160 TL/ da ve 2014 yılında da 170 TL/ da olarak Alan Bazlı Gelir Desteği ödenmiştir.

2015 yılı itibariyle son 2 dönemdir uygulanan 3 yılı kapsayan Alan Bazlı Gelir Desteği Bakanlar Kurulu Kararnamelerinden vazgeçilmek suretiyle her yıl alan Bazlı Gelir Desteği miktarı açıklanmış, 2013 yılından itibaren 10 TL/da olarak artırılmak suretiyle 2014 yılında son olarak 170 TL/da olarak belirlenen Alan Bazlı Gelir Desteği ödemesinde dekara 10 TL uygulanan artıştan vazgeçilmek suretiyle 2015 yılından itibaren 170 TL/ da olarak sabit bırakılmış, 24 Ağustos 2024 tarih ve 32642 sayılı Resmi Gazete de yayımlanmak suretiyle yürürlüğe giren 8858 sayılı 2024 Yılında Yapılacak Bitkisel Üretime Yönelik Desteklemeler ile Diğer Bazı Desteklemelere ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı ile 2014 yılında da 170 TL/da olarak 10’uncu yılında da hiçbir artırım yapılmadan 170 TL/da olarak sabit bırakılmıştır.

Diğer tarım ürünlerine yönelik destekler artırılırken fındık alan bazlı gelir desteği 10 yıldır sabit bırakılmasının izahı yoktur.

Kaynak:2014 Verileri: 12.04.2014 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 2014/ 6091 sayılı 2014 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemelere İlişkin Bakanlar Kurulu Kararı  

2024 Verileri: 24.08.2024 tarihli Resmi Gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 2024 Yılında Yapılacak Tarımsal Desteklemeler ve 2024 Yılında Uygulanacak Sertifikalı Toğum Kullanımına İlişkin 8858 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı

Tüm tarım ürünlerine uygulanan mazot- gübre desteğinde de fındık üreticisi mağdur edilmiştir.

10 yıl önce 2014 yılı desteklemelerinde 10,6 TL /da olarak uygulanan mazot – gübre desteği diğer ürünlerde yılar itibariyle artırılmak suretiyle 2024 yılında 165- 185 TL / da olarak uygulanırken, Fındık ürünü 138 TL / da olarak en düşük destek miktarında kalmıştır.

2009 yılından itibaren destek kapsamında olan tüm tarım ürünleri artırıldığında 10 yıl süredir fındık ürünü dışında desteği artırılmayan başka bir tarın ürünü olmadığı gibi zaman içinde artırılan mazot- gübre desteği kaleminde de fındık ürünü en az destek miktarı artırılan tarım ürünü olarak dikkate çekmiştir.

Karadeniz’i bilmeyen,fındık ürününü kendiliğinden yetişen bir orman ürünü olarak gören , fındık tarımından bihaber Tarım bürokrasisi , etkinliğini yitiren sivil toplum örgütleri ve meslek odaları ve temsil ettiği Fındık coğrafyasına  ,  üreticisinin sorunlarına uzak bölge iktidar siyasilerinin ilgi ve bilgi eksikliği bu olumsuz tablonun oluşumundaki en önemli etkendir.

KAHVERENGİ KOKARCA ZARARLISI İLE MÜCADELEDE KONUŞMA DEĞİL EYLEM ZAMANI

2016 yılında ülkemize Karadeniz sahilinden Gürcistan- Türkiye sınırından girerek istilacı tür özelliği ile hızla yayılım gösterdiği Tarım Bakanlığı tarafından tespit edilmesine rağmen gerekli önlemler ve topyekün mücadelede geç kalınması sonucu bir orman yaygını gibi hızla yayılması engellenemeyen Kahverengi kokarca zararlısı hızla yayılım alanını genişletmekte ve kıyı ilçelerimiz ağırlıklı olmak üzere bir cok üreticimizin fındığına piyasada satılamaz duruma getiren zarar vermektedir.

Taraflar basın üzerinden birbirlerine laf yetiştirmekten vazgeçmeli kamu , özel sektör ve üretici ayrımı yapılmadan toplantı salanlarında kalmayan “ acil eylem planları” sahada acilen hayata gecirilmelidir.

Bu kapsamda :

1-   Biyolojik ve Biyoteknik mücadele desteği tebliğinde değişiklik yapılmak suretiyle fındık ürünü Biyololik ve Biyoteknik mücadele desteği kapsamına alınmalı, bu destek ekin ayında üreticiye ödenmelidir.

Kahverengi kokarca zararlısı hava sıcaklığının 14 dereceye düşmesiyle aşık alanlardan uzaklaşarak kışı geçireceği, ev ,samanlık, depo , odunluk gibi kışlak alanlara yoğunlaşmakta bu da kısıtlı alanda toplu mücadele içim büyük avantaj saplamaktadır. Bu alanlarda biyoteknik mücadele kapsamında feromon tuzakları büyük önem taşımaktadır.

2024 yılı için fındık ürününde uygulanacak bu destek miktarı 870/da olup,tebliğde fındık ürünü detek kapsamına alınırken 870 TL/da desteğinin tamamının feromon tuzaklarının alımında kullanılması sağlanmalıdır.

2-Ekim – Kasım ayında yapılacak kışlaklarla ilgili ilaçlama desteği sağlanmak suretiyle  kolluk kuvvetlerinin de yardımıyla   tüm ev ve müştemilatlarının ilaçlanması sağlanmalıdır.

Sonbaharda yapılacak zararlının konaklama alanları olan ev ve eklentilerinin ilaçlanması hayati önem taşımaktadır. Zararlının kümelendiği bu alanlarda en büyük sıkıntı gurbette olduğu için ilaçlama yapılamayan ya da ilinde olduğu halde ilaçlanmasına müsaade etmeyen üreticilerimizden kaynaklanmaktadır. Şimdiden muhtarlar ve Cuma hutbelerinde imamlar gerekli uyarıları yaparak mutlaka ev ve eklentilerinin anahtarlarını bir akrabasına, komşusuna ya da muhtara bırakmalarını hatırlatmalıdır.

Bir köyde tüm ev ve müştemilat alanları ilaçlansa dahi girilmeyen ve zararlının yuvalandığı tek bir ev , ahır ya da odunluk o Zararlının köyü sarmasına yeterli olacaktır.Bir evde 15 bin kokarcanın bulunduğu unutulmamalıdır. Top yekün mücadele kapsamında köylerde evini ve müştemilatlarını kapalı tutan, ilaçlamasına müsaade etmeyenler, yangını giden itfaiyenin yol güzergahını kapatan ve geçişi engelleyen araç muamelesine tabi tutulmak suretiyle gerektiğinde kapısı çilingirle açılmak suretiyle açılmalıdır.

3-Ekim-Kasım ayında yapılacak toplu mücadele de yerel personel ve ekipmandan faydalanılmalı, üreticiler de bu konuda devlet desteğine katkı sağlamalıdır.

Ekim – Kasım ayında yapılacak toplu ilaçlama döneminde gerek personel gerekse ekipman olarak Tarım teşkilatları yeterli olmayacaktır. Bugün itibariyle her köyde 200 / 400 ve 1000 Litrelik ilaçlama motorları mevcuttur. Konut içleri biyosidal özellikli Sağlık Bakanlığı’nın ruhsatlandırdığı ilaçlarla, evin dış mekanları ve çevresi Tarım Bakanlığı’nın ruhsatlandırdığı ilaçlarla ilaçlanmaktadır. İlaçlama yapabilme kabiliyeti olan köy halkından insanlar seçilmek suretiyle Sağlık ve Tarım İl Müdürlüklerinde kursa tabi tutulmak suretiyle her köyün kendi sakini ve ekipmanlarıyla topluca ve aynı anda ilaçlanması sağlanmalıdır. Kimyevi ilaç ve ilaçlama motorlarının yağ ve benzin desteği mutlak suretle devlet tarafından sağlanmalıdır. Üretiçiler de ilaçlama yapan köylü personelin ücretini kendi aralarında ödemelidir.

4- Zararlının Nisan- Mayıs ayında fındık bahçelerine yumurta bıraktığı dönemde de zararlının yoğun olduğu bölgeler üreticinin insiyatifine bırakmadan top yekün ilaçlanmalıdır.

Zararlı yumurtalarını yaprak altına bırakması nedeniyle ilaçlamanın havadan yapılması fayda sağlamayacaktır. Fındık kurdu mücadelesi gibi  fındık ocaklarının altından ilaçlanması gerekmekte olup, Ekim- Kasım ayında yapılan mücadele aynı şekilde Nisan- Mayıs ayında da fındık bahçelerinde uygulanmalı, bu uygulamada da ilaç, ilaçlama motoru için gerekli olan yağ ve benzin ihtiyacı devlet tarafından desteklenmelidir.

5- Bugün itibariyle zararlının görülmediği yüksek kesim ve ilçeler bu zararlının kendilerine de ulaşabileceğini unutmadan bu mücadeleye ortak olmalıdır.

Zararlının en büyük özelliği uçma kabiliyeti olan, bir batında 140’ a yakın yumurta bırakan istilacı bir tür olduğu unutulmadan aynı mücadele bugün itibariyle önleyici tedbir olarak zararlının görülmediği ya da nadir görüldüğü bölgelerde de yapılmalıdır.

6- Kahverengi kokarca ile ilgili mücadele kapsamında fındık ürününün ticari paydaşları olan Ticaret Odaları, Ticaret Borsalar ve Fındık İhracatcı Birlikleri de destek sağlamalıdır.