Türkiye Sakatlar Derneği (TSD) Ordu Şubesi Başkanı Selma Gülseren, engelli bireylerin Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) muafiyetlerinden faydalanmalarına yönelik yeni düzenleme duyumları üzerine dernek olarak görüş ve önerilerini paylaştı.

Gülseren, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 10. maddesi kapsamında engelli bireylerin haklarının korunması gerektiğini vurguladı ve önerilerini şöyle sıraladı, “Türkiye Cumhuriyeti Anayasası'nın 10. maddesi, devletin engelli bireyleri koruma yükümlülüğünü vurgulamaktadır:

"Kanun önünde eşitlik: Madde 10 - Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir. Kadınlar ve erkekler eşit haklara sahiptir. Devlet, bu eşitliğin yaşama geçmesini sağlamakla yükümlüdür.

Çocuklar, yaşlılar, engelliler, harp ve vazife şehitlerinin dul ve yetimleri ile malul ve gaziler için alınacak tedbirler eşitlik ilkesine aykırı olarak yorumlanamaz.

Devlet organları ve idari makamları bütün işlemlerinde kanun önünde eşitlik ilkesine uygun olarak hareket etmek zorundadırlar."

Bu maddeye dayanarak, Türkiye Ortopedik Engelliler Federasyonu olarak engelli bireylerin ÖTV ve MTV muafiyetlerinden faydalanmaya devam edebilmeleri için önerilerimizi sunuyoruz:

ÖNERİLERİMİZ:

1) Özellikle engellinin bizzat kendisinin kullandığı otomobillerde araçların 5. yılından itibaren arıza yapmaya başlaması, engelli bireyin araç arızası ile uğraşmasının zor olacağı göz önünde bulundurulduğunda, trafiği de zora sokmamak adına; ÖTV muafiyetli araç alımının 5 yılla sınırlandırması devam etmelidir. Bunun üstünde değiştirme yılı önerisi büyük sorunlar yaratacağından kabul edilemez.

2) Engelli tanımlamaları içinde %90 üzeri rapor sahibi ağır engelli, ileri yaş yatalak olanlarının kendileri kullanamayacağından aracı yakınları kullanma hakkı verilmiştir. Bu şekilde araç kullanan kişiler engelli olmadığından araç arıza bakımları ile ilgilenebileceği düşünüldüğünde bu tip raporlu olanlara ÖTV ve MTV muafiyetli araç alımına 10 yıl ile sınırlandırma konulabilir.

3) ÖTV ve MTV muafiyetli ilk alım esnasında uygulamadan sonra oluşan suistimal varsa bunları denetleme, kamunun görevidir. Federasyon olarak bu hakkı suistimal edenlerden şikâyetçi durumundayız. Çünkü bu nedenlerle toplumun içerisinde tam ve eşit katılımcı olmaya çalışan engelliler, mağdur edilmektedir.

Suistimali önlemek için; ÖTV muafiyetli yeni alınan araçlar ya da mevcut engelli olarak alınmış araçlarda, aşağıda belirtilen hususların yer alması önemlidir.

Tüm engellileri kapsayacak şekilde  “eşi, aynı il sınırlarında ikamet eden birinci dereceye kadar kan ve sıhri hısımları ile kardeşleri veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından” araç kullanılabilir tanımlaması yapılmalı ve en fazla bu yakınlarından üç kişi emniyet kayıtlarına geçirilmelidir. Emniyet tarafından verilen “engelli araç park kartı”na engelli bireyin ve kayıtlara geçen üç kişinin de bilgileri yazılmalı.

Bu kart araçta görünür vaziyette tutulma zorunluğu getirilmelidir.  Yeni araç alımlarında bu kart düzenlenmesi ile birlikte halen araç kullanan engellilerin belli bir süre verilerek emniyete başvurarak bu kartları almaları sağlanmalıdır.

Bu kartlar emniyetin trafik denetim uygulanmasında talep edilmeli ve kayıtlı kişiler harici kullanıldığı tutanak halinde üç defa tespitinde ÖTV bedeli yasal faizleri ile birlikte arıcın iktisap edildiği kişiden gelirler idaresi başkanlığınca alınmalıdır. Bu kartlar olmadan engelli park alanlarına araç park edilememelidir. Kart olmadan park eden araçlara ağır ceza yaptırımı getirilmelidir.

4) Engelli ÖTV muafiyetli aldığı araç “eşi, aynı il sınırlarında ikamet eden birinci dereceye kadar kan ve sıhri hısımları ile kardeşleri veya noterce düzenlenmiş iş akdine bağlı olarak istihdam edilen bir sürücü tarafından” kullana bilme hakkı aynı ikamet ettiği il için olup il dışında kullanıldığında engellinin araçta olmaz zorunluğu eklenmelidir. Aksi durum, üç defa tutanakla tespitinde ÖTV bedeli yasal faizleri ile birlikte arıcın iktisap edildiği kişiden gelirler idaresi başkanlığınca alınmalıdır.

5)Geri Bildirim Mekanizmaları: Kamuoyunun, olası suistimalleri bildirebileceği kolay erişilebilir geri bildirim mekanizmaları oluşturulmalıdır. Vatandaşlar, şüpheli durumları ilgili makamlara bildirerek, denetim süreçlerinin daha etkin işlemesine katkı sağlayabilir.

Bu öneriler, engelli bireylerin ihtiyaçlarının korunmasını sağlarken, ÖTV muafiyeti gibi düzenlemelerin adil ve doğru bir şekilde uygulanmasına yardımcı olabilir. Bu sayede, muafiyetlerin gerçekten ihtiyaç sahibi olan engelli bireyler tarafından kullanılmasının güvencesi sağlanmış olur.

Öncelikle düzenleme konusunda çalışan komisyon üyelerine ve milletvekillerine bu önerilerimizi sunarak hakkaniyet ve sağduyu çağrısı yapıyoruz’ dedi.